Hiervoor moeten invoerrechten en eventuele overige heffingen worden betaald. Het is voor het douanepersoneel ondoenlijk om alle goederen die binnenkomen en uitgaan, bijvoorbeeld via de haven in Rotterdam of via een luchthaven, te laten controleren door medewerkers. Daarom is ervoor gekozen om een controlesysteem op te zetten met administratieve aangiftes. De definitie van het begrip Douaneaangifte is vermeld in het Douanewetboek van de Unie(DWU). Deze definitie luidt als volgt: ‘Handeling waarbij een persoon, in de voorgeschreven vorm en op de voorgeschreven wijze, het voornemen kenbaar maakt goederen onder een bepaalde douaneregeling te plaatsen, in voorkomend geval met opgave van eventueel specifieke procedures die moeten worden toegepast.’
De aangifte is bedoeld om goederen onder een bepaalde douaneregeling te plaatsen. Er gelden namelijk verschillende regelingen. Deze zijn afhankelijk van het soort goederen en het land van herkomst of bestemming. Een douane aangifte kan worden gedaan voor goederen van buiten de EU als voor goederen die binnen de EU worden ingevoerd. De aangifte moet voldoen aan standaard regels en voorschriften. Hiervoor gelden standaard documenten. Dit is gedaan om het doen van aangifte zo eenvoudig mogelijk te maken en de in- en uitvoer van goederen vlot te laten verlopen.
Waarvoor wordt de aangifte gebruikt?
Het doen van aangifte dient een aantal doelen. Zo kan er namelijk toezicht op de goederen worden uitgevoerd, bijvoorbeeld tijdens douanevervoer. Daarnaast worden aangiftes gebruikt voor het verzamelen van statistische gegevens. Tot slot dient de aangifte voor het berekenen van de verschuldigde belastingen, bijvoorbeeld wanneer de goederen in het vrije verkeer worden gebracht. In het vrije verkeer brengen betekent niets meer dan de goederen importeren in de EU en de benodigde belastingen betalen. De goederen zijn dan vrij verkoopbaar binnen de EU.
Stel er moeten niet-uniegoederen vervoerd worden vanaf de Rotterdamse Haven naar een klant in Rome, de douane wil natuurlijk weten of deze goederen daar ook daadwerkelijk zijn aangekomen. In Rotterdam moet men een elektronische aangifte -extern Uniedouanevervoer- doen, dit gebeurd in het NCTS systeem (New Computerised Transit System). De aangever van deze NCTS aangifte moet zekerheid stellen / garant staan dat de goederen daadwerkelijk in Rome aankomen. Meestal gebeurt dit in de vorm van een bankgarantie of borgstelling. Het begeleidingsdocument wat de vervoerder bij zich heeft in dit geval een T1-Document moet uiteindelijk worden vrijgegeven voor de regeling extern Uniedouanevervoer. De douane of agent in Rome zal dit document controleren en als alles juist is (aantallen, gewicht, etc.) vermeldt hij/zij dat de goederen zijn aangekomen. Ook dit gebeurd met het NCTS systeem. De borg word vrijgegeven indien alle goederen aangekomen zijn, als dit niet het geval is dan kan er belasting worden geheven over de niet aangekomen goederen. Deze uitnodiging tot betaling (UTB) gaat naar de aangever van de aangifte omdat hij/zij verantwoordelijk is. Dit wordt ook wel “het onttrekken van goederen aan het douanetoezicht” genoemd.
Via het standaardformulier “Enig Document” kan voor alle douaneregelingen aangifte worden gedaan. Laat je niet misleiden door de term, want het doen van de aangifte gebeurt bij internationale handel vrijwel altijd digitaal. Daarnaast zijn er nog een aantal andere formulieren die voor specifieke aangiftes kunnen worden gebruikt. Dit zijn de volgende formulieren:
- ATA-camet voor tijdelijke invoer
- Formulier 302, bedoeld voor militaire goederen
- TIR-camet voor douanevervoer
- Rijnvaartmanifest voor vervoer over water
- Spoorwegvrachtbrief CIM voor vervoer per trein
Elektronisch aangifte doen
Tegenwoordig gaan heel veel aangiftes elektronisch. In een elektronische aangifte staan dezelfde gegevens als in een schriftelijke aangifte. Maar doordat de gegevens van degene die aangifte doet direct bij de douane terechtkomen verloopt de communicatie een stuk sneller en dit bevordert de vlotte doorstroming van goederen.
Mondelinge aangifte
Voor een aantal specifieke regelingen kan worden volstaan met een mondelinge aangifte. Deze regelingen zijn:
- In het vrije verkeer brengen
- Tijdelijke uitvoer en invoer
Hiervoor geldt dan nog de specifieke regel dat de goederen niet boven een bepaalde waarde uit mogen komen en deze regel geldt voor goederen die voor een specifiek doel zijn bestemd. Feitelijk komt dit erop neer dat dit alleen nog gebeurd door reizigers die meegebrachte goederen aangeven op bijvoorbeeld Schiphol. Je kent het rode kanaal op de luchthaven vast wel: something to declare.
Je kunt in sommige gevallen aangifte doen door een handeling uit te voeren. Het beste voorbeeld daarvan is als je op Schiphol aankomt en door het “groene kanaal” loopt omdat je niets hebt aan te geven. Wanneer je door de groene zone loopt en je hebt goederen bij je die moeten worden aangegeven dan doe je dus een foute aangifte. Als dit uitkomt kan je hiervoor een boete krijgen. Een handeling is ook het stapvoets rijden van vrachtwagens langs een douanekantoor. Het kan zijn dat een vrachtwagen “er uit wordt gepikt” voor nadere controle. Als de papieren dan niet in orde zijn volgt ook een boete.
Het Douanewetboek van de Unie zegt hierover het volgende:
Iedere persoon die:
- de goederen bij de douane kan aanbrengen of ervoor kan zorgen dat de goederen aangebracht worden bij de douane. Met aanbrengen wordt bedoelt: het mededelen aan de douane dat de goederen zijn aangekomen bij een douanekantoor of op een door de douane goedgekeurde of aangewezen plaats.
- alle bescheiden kan overleggen die noodzakelijk zijn voor de douaneregeling waarvoor de aangifte wordt gedaan.
Met andere woorden, in principe kan iedereen voor alle soorten goederen de douane aangifte doen mits hij voldoet aan de bovenste 2 voorwaarden. Dit is zo omschreven om te voorkomen dat bijvoorbeeld alleen de bestuurders van een bedrijf de aangifte mogen doen. Nu kan iedere medewerker of aangewezen derde die voldoet aan de 2 eisen.
Een andere optie is om een douane-expediteur in te zetten voor het doen van een aangifte. Zo’n douane-expediteur is TTS Customs. Hiervoor hebben we een vergunning: ‘Vergunning Douanevertegenwoordiger’. Dit betekent dat we namens de opdrachtgever de douane aangiften kunnen opmaken.